Wiele osób ma problem ze swoimi dorastającymi dziećmi, które przejawiają postawy demoralizacji i paradoksalnie może im pomóc postępowanie w sprawach nieletnich. Odejście od panujących w społeczeństwie zasad współżycia społecznego i moralnego zachowania wiąże się często z trudnym i burzliwym okresem dorastania. Czasem postępowanie w sprawie nieletnich dotyczy wykroczeń, innym razem są to już sprawy karne nieletnich, związane z popełnionym przestępstwem. W każdym przypadku celem postępowania w sprawach nieletnich jest uzyskanie poprawy zachowania nieletnich czyli właściwej resocjalizacji.
Postępowanie w sprawach nieletnich – w każdej sprawie nieletniemu przysługuje adwokat
Postępowanie w sprawach nieletnich prowadzone jest przez Sąd Rodzinny, właściwy dla miejsca zamieszkania nieletniego. Niezależnie od tego, jak poważne jest oskarżenie, co do czynu zabronionego, zarówno w sprawach o demoralizację, jak i w sprawach karnych nieletnich przysługuje oskarżonemu adwokat dla nieletnich. Podobnie jak w przypadku innych spraw sądowych nieletniemu przysługuje prawo do odmowy zeznań. W czasie trwania postępowania czytane są opinie środowiskowe o nieletnim. Wedle prawa nie musi on w tym uczestniczyć chyba, że zostanie to potraktowane przez sąd jako środek wychowawczy.
Postępowanie w sprawie nieletnich – rodzic może sam zgłosić się do właściwego sądu
Rodzic, który nie radzi sobie z demoralizacją swojego dziecka, które np. uzależnione jest od środków psychoaktywnych, dopalaczy czy innych narkotyków bądź alkoholu, czy też przejawia zachowania agresywne, może zwrócić się do sądu, który wniesie o postępowanie wyjaśniające. Nieletni może zostać skierowany do ośrodka resocjalizacyjno-terapeutycznego, gdzie udzielona zostanie mu fachowa pomoc. Sąd jednak, jeśli stwierdzi, że rodzice nie zapewnili dziecku wystarczającej opieki wychowawczej, czy zdrowotnej, może ograniczyć ich prawa rodzicielskie. Niemniej jednak w sytuacji, gdy w grę wchodzi zdrowie i życie dziecka, niezależnie od sytuacji bytowej, warto zgłosić się po pomoc. Takiego wsparcia może udzielić także adwokat dla nieletnich.
Postępowanie w sprawie nieletnich – sprawy karne nieletnich na wniosek pokrzywdzonego
Inaczej niż w przypadku spraw karnych osób dorosłych, sąd rodzinny nie wszczyna spraw karnych nieletnich z urzędu. Czyni to na wniosek pokrzywdzonego. Natomiast sąd może wszcząć postępowanie w sprawie nieletnich o demoralizację, jeśli nie został złożony wniosek przez pokrzywdzonego. Zarówno sprawy o demoralizację, jak i sprawy karne mogą dotyczyć wielu czynów zabronionych, w tym najcięższych przestępstw. Wobec nieletniego może być również zastosowana obserwacja psychiatryczna w uzasadnionych przypadkach, kiedy ma się do czynienia z dużym stopniem demoralizacji np. naruszeniem nietykalności cielesnej, zabójstwem, czy też gwałtem, a także zachowaniem wskazujących na zaburzenia psychiczne nieletniego. W przypadku najcięższych przestępstw i ukończenia przez nieletnich 15 roku życia mogą być oni sądzeni jak osoby dorosłe, przy czym zasądzona kara nie może być wyższa niż 2/3 górnej granicy kary. Nie stosuje się wobec nieletnich kary dożywotniego pozbawienia wolności. W tym przypadku również przysługuje im obrońca w sprawach nieletnich.
Postępowanie w sprawie nieletnich – możliwe skierowanie do mediacji
Jeśli sąd uzna to za stosowne, może sprawę skierować do mediacji. Jej celem jest efekt wychowawczy w postaci zadośćuczynienia pokrzywdzonemu i przeproszenie przez nieletniego za popełniony czyn. Mediacje odbywają się tylko i wyłącznie za udzieleniem zgody przez nieletniego i pokrzywdzonego. Biorą w nich udział również rodzice nieletniego i pokrzywdzonego, jeśli jest małoletni, a także mediator. Natomiast nie bierze w nich udziału obrońca w sprawach nieletnich. Mediacje mogą dotyczyć spraw dotyczących np. uporczywego nękania bądź zniszczenia mienia.
Postępowanie z trudną młodzieżą często wymaga ustalenia kuratora dla nieletniego. Środki w postaci zakładów poprawczych są ostatecznością, wynikająca ze znacznego stopnia zdemoralizowania. Zawsze warto udać się do ośrodka wsparcia, aby uzyskać fachową pomoc i radę.
Artykuł powstał na podstawie treści znalezionych na stronie kancelaria-kopko.pl sprawy karne nieletnich