Pojęcia wierzytelności oraz należności są często stosowane zamiennie – gdy mowa o prawach, jakie przysługują wierzycielowi wobec osoby zadłużonej. I choć rzeczywiście są do siebie w dużym stopniu zbliżone, istnieją między nimi również różnice. Zobacz, jakie…
Aby zrozumieć, na czym polegają podobieństwa oraz różnice między wierzytelnością a należnością, warto przyjrzeć się ich definicjom. Zgodnie z nimi:
- wierzytelność to uprawnienie do żądania spełnienia określonego świadczenia – pieniężnego lub materialnego – które przysługuje wierzycielowi wobec dłużnika; jest przeciwieństwem długu;
- należność jest pojęciem stosowanym w rachunkowości do określenia uprawnienia do otrzymania w określonym terminie świadczenia pieniężnego od dłużnika.
Co z tego wynika w praktyce?
Wierzytelność a należność – podobieństwa
Najważniejsze podobieństwo między tymi pojęciami polega na tym, że są one stosowane z perspektywy wierzyciela. Wierzytelność, jak i należność ma się wobec dłużnika. Można również powiedzieć, że w relacji „wierzytelność a należność” pierwszy termin jest nadrzędny. Obejmuje bowiem nie tylko zobowiązania finansowe, ale także rzeczowe. Wierzytelnością może więc być np. nieruchomość czy samochód, ale należnością – tylko określona kwota pieniędzy.
Wierzytelność a należność – różnice
Poza tym, że wierzytelność jest pojęciem szerszym, warto pamiętać, iż:
- w rachunkowości częściej spotkamy się z „należnością” – jako wskazaniem sumy do zapłaty (i to pojęcie znajdziesz np. na fakturze czy rachunku), a w języku prawniczym z „wierzytelnością”;
- wierzytelności można zgodnie z prawem sprzedawać podmiotom trzecim – dlatego też mówi się często właśnie o sprzedaży wierzytelności (lub o sprzedaży długów, choć pod kątem prawnym określenie to jest nie do końca poprawne).
Jak wygląda sprzedaż wierzytelności?
Sprzedaż wierzytelności to transakcja, której zasady reguluje Kodeks cywilny. Wierzyciel, np. bank, firma pożyczkowa, operator telefonii komórkowej czy dostawca prądu, ma prawo sprzedać wierzytelność na dowolnym etapie współpracy z dłużnikiem. Najczęściej jednak dzieje się to w momencie, gdy osoba zadłużona nie reguluje należności (a więc wymaganej sumy) wynikającej z podpisanej umowy.
Co dzieje się dalej? Wierzytelności najczęściej przejmowane są przez podmioty trzecie, które ich obsługę przekazują firmie windykacyjnej, np. takiej jak Ultimo. Firmy tego typu zajmują się właśnie zarządzaniem wierzytelnościami, a ich zadanie polega na pomocy osobom zadłużonym w uregulowaniu zobowiązania. Co ważne, jeśli wierzytelność trafiła „pod skrzydła” firmy windykacyjnej, dłużnik ma najczęściej szansę na podpisanie korzystnej dla siebie ugody i spłatę należności wynikającej ze zobowiązania bezpiecznie, w ratach – co pozwala mu krok po kroku wyjść na finansową prostą.
Reasumując: wierzytelność to prawo majątkowe przysługujące wierzycielowi, które może on sprzedać podmiotowi trzeciemu. Należność zaś jest pojęciem węższym, które najczęściej stosuje się w odniesieniu do konkretnej kwoty, na jaką wierzytelność opiewa.